مونومر استایرن، یک ماده شیمیایی با فرمول مولکولی C8H8 ،مایعی بی رنگ و با بویی همانند مواد آروماتیک است ،هم چنین نمونه های کهنه مونومر استایرن می توانند مایع روغنی مایل به زرد باشند. مونومر استایرن به راحتی تبخیر می شود و به عنوان ماده اولیه در تولید محصولاتی مانند رزین پلی استر غیر اشباع ، فرآوری پلاستیکهای پلی استایرن از آن استفاده میشود.
- خواص :
-مایع قابل اشتعال و فرار
– تخریب سریع در محیط( با اکسیژن واکنش میدهد).
– در آب حل نمیشود.
-فشار بخار آن پایین است ( سریع تبخیر میشود).
نقطه جوش مونومر استایرن ۱۴۶ درجه سلیسیوس و وزن ویژه آن ۹/۰ گرم بر سانتی مترمکعب است. استایرن به دليل خواص ذکر شده و همچنین هزینه نسبتاً پائین آن، گزینه مناسبی به عنوان حلال در صنايع مختلف شناخته شده است.
- خطرات مونومر استایرن
-تحریک کننده چشم و پوست: تماس مستقیم با استایرن می تواند باعث تحریک و التهاب چشم و پوست شود.
-تنفسی: تنفس بخارات استایرن ممکن است منجر به مشکلاتی مانند سردرد، سرفه و در برخی موارد حتی تنگی نفس شود.
-تاثیرات بر سلامتی کبد: استفاده بیش از حد از استایرن ممکن است به کبد آسیب بزند و مشکلاتی مانند التهاب کبد را ایجاد کند.
-سرطان زا: برخی مطالعات نشان داده اند که استایرن ممکن است پتانسیل سرطان زایی داشته باشد.
- نکات ایمنی و شرایط نگه داری استایرن :
مونومر استایرن برای نگه داری طولانی تر و بهتر به شرایط زیر نیاز دارد :
-ترشیری بوتیل کتکول (TBC) ترکیبی است از مشتقات فنولی دو ظرفیتی میباشد که به عنوان ضد اکسنده و بازدارنده واکنش پلیمریزاسیون است ،این ترکیب برای نگهداری مونومر استایرن مورد استفاده قرار می گیرد.
– استایرن بدلیل ساختار شیمیایی آن یک مایع قابل اشتعال است ، اگر با مقدار مناسبی از بازدارنده ( ppm TBC 15- 10) استفاده نشود، به راحتی پلیمریزه می شود .
– در دمای محیط، استایرن به آرامی، اما در دماهای بالا(دمای بالاتر از 25 درجه سانتی گراد) به سرعت پلیمریزه می شود ، پس باید از افزایش دمای محیط در حین انبار داری خودداری کرد.
-پلیمریزاسیون با گرما، کمبود بازدارنده و اکسیژن محلول در مونومر استایرن، تماس با پراکسیدها و یا سایر آغازگرها (مانند رادیکال های آزاد، یون هاو زنگ آهن) آغاز می شود. باید جدا از تماس این مواد و گرما با مونومر استایرن جلوگیری کرد .
– پلیمریزاسیون یک فرآیند گرمازا است که به دنبال آن آزاد شدن گرما رخ می دهد که در این صورت خطر اشتعال وجود دارد ، با رعایت دمای مناسب (25 درجه سانتی گراد) و شرایط انبارداری که در بالا ذکر شد باید از اشتعال آن جلوگیری کرد.
-در هنگام استفاده از مونومر استایرن حتما از سیسیتم تهویه هوا و ماسک استفاده شود .
-سرعت واکنش پلیمریزاسیون با افزایش دما ، افزایش می یابد، پس دقت شود ، در حین انبار داری در دمای 25 درجه سانتی گراد نگه داشته شود .
– در صورت تماس مونومر استایرن با اکسیژن حتما از TBC استفاده شود.
-یهتر است ، پوشش مخازن و پمپ ها و خطوطی که در تماس با مونومر استایرن هستند از فولاد ضد زنگ یا فولاد کربنی ساخته شوند.
-در صورت تخلیه استایرن در بشکه های قدیمی، دقت کنید که بشکه ها هیچ گونه آلودگی نداشته باشند.
-دقت شود که تست های مربوط به مونومر استایرن و افزودن بازدارنده بصورت هفتگی انجام شود تا از پلیمریزاسیون خود به خودی این ماده جلوگیری شود.