اصول ایمنی در کار بعنوان حفاظت انسان و کارآیی او از صدمات و پیشگیری از صدمه دیدن انسان تعریف می شود. در محیط کارگاهی باید تمام اصول ایمنی برای جلوگیری از به خطر افتادن جان کارگران و آسیب رسیدن به دستگاه های موجود در کارگاه رعایت شود.
هدف از اجرای مقررات ایمنی و دستورالعملهای مربوطه، امکان بوجود آمدن محیط سالم است بنحوی که کارگران بدون دغدغه خاطر و بدون ترس از خطرات صنعت بکار خود ادامه دهند.
اصول ایمنی در کار میتواند شامل موارد زیر باشد:
نظم و نظافت کارگاهی:
جهت دستیابی به صنعتی منضبط و کارگاهی تمیز با کارگران بهره ور و کاهش ریخت و پاش راهکارهای زیر توصیه می شود:
1_علامت گذاری و نوشتن مشخصات مواد و یا قطعاتی که در داخل قوطی ها و یا بشکه ها هستند و نوع آنها مشخص نیست.
2_لوازم ضروری از لوازم غیر ضروری تفکیک شده و وسائل غیر ضروری از محیط کار دور نگه داشته شوند.
3_ماشین آلات و تجهیزات مورد استفاده و کف سالنها و راهروها بعد از هر شیفت تمیز شوند.
4_ باید تجهیزات به درستی در محل خود نصب شود تا در صورت زلزله دستگاه ها دچار آسیب دیدگی نشود.
5_تمام قسمت‌های مختلف محیط کار باید از تهویه مناسب برخوردار باشد.
6_اقلام پر مصرف در نزدیکی محل مصرف قرار داده شوند.
7_ محیط کارخانه تمیز و منظم نگه داشته شود.
8_برای نظافت و بهداشت شخصی کارگران باید یک برنامه مدون وجود داشته باشد.
نکات ایمنی مربوط به جلوگیری از حریق:
در کارگاه ها حتما دستگاه هایی وجود دارد که ممکن است در اثر حرارت دچار آتش سوزی شوند به همین دلیل تمامی تجهیزات لازم آتش نشانی اعم از دستگاه های اعلام و اطفا حریق، کپسول های آتش نشانی و .. در کارگاه نصب شود.
جوشکاری باید در جایی انجام گیرد که مصالح آتش گیر در آنجا نباشد. وقتی که از دستگاه جوشکاری سیار استفاده می شود در هر محل جدید قبل از شروع جوشکاری باید بازرسی بعمل آید و خطرات احتمالی ایجاد حریق مورد بررسی قرار گیرد.
وقتی جوشکاری در مجاورت مواد آتش گیر صورت می گیرد باید دقت گردد که ذرات مذاب و روباره گرم با مواد مزبور تماس پیدا نکند و باعث ایجاد حریق نشود. در صورتی که دور کردن مواد مزبور از محل جوشکاری میسر نباشد در موقع جوشکاری باید روی آنها را با ورقه های سیمان و پنبه نسوز یا نظایر آن پوشانید.
حمل و نگهداری ابزار:
هنگام کار روی نردبان، ابزار دستی کوچک را در کمربند و یا کیسه قرار دهید.
ابزار سنگین را در دلو یا جعبه طناب دار قرار داده و آنرا بالا بکشید.
در موقع حمل ابزار، قسمت های برنده آن را دور از بدن نگه دارید.
ابزار کوچک را روی تخته دیواری آویزان کرده و یا در قفسه، جعبه ابزار یا کشو نگهداری کنید. هرگز ابزار تیز و برنده را در جیب خود حمل نکنید.
پوشش ایمنی:
در هنگام کار با دریل ها، اره برقی، رنگ پاش ماسه پاش و سایر ابزاری که تولید براده، تراشه و ذرات معلق مینمایند، حتماً از وسایل حفاظتی صورت خصوصاً عینک ایمنی استفاده کنید.
در هنگام کار با ابزاری که تولید صدای بیشتر از حد مجاز می نمایند از گوشی ایمنی مناسب استفاده کنید.
برای حفاظت از پای خود، کفش ایمنی بپوشید.
انگشتر، حلقه و سایر وسایل زینتی را از دست خود خارج کنید، زیرا این وسایل به قسمت های گردنده ابزار گیر کرده و باعث صدمه به دست شما می شوند.
در هنگام کار با ابزاری که دارای قطعات گردنده می باشند از پوشیدن دستمال گردن، شال، لباس های آستین گشاد و لباس کارهایی که قسمت هایی از آن پاره شده خودداری کنید.
ایمنی برق:
در صنعت برق اگر ایمنی رعایت نشود، خطر برق گرفتگی حتمی است. بنابراین قبل از دست زدن به سیم یا ادوات برقی جهت تعمیر و یا هر گونه بازرسی بایستی حتماً جریان برق در مدار قطع بوده و مطمئن باشید که جریان برق وجود ندارد و آزمایش وجود یا عدم وجود جریان برق توسط فازمتر صورت میگیرد.
اقداماتی که برای نجات شخص برق گرفته می توان انجام داد عبارتست از:
1_قطع مدار برق
2_رها کردن شخص برق گرفته از مدار
3_تنفس مصنوعی
4_رساندن به پزشک
کنترل کارگران در بحث خستگی:
خستگی و فرسودگی کارگران اغلب در آسیب دیدن و خسارت وارده تقریباً همیشه نقش اصلی را دارد در نتیجه باید کارگران در بحث خستگی ، استرس در محیط های کار کنترل شوند.
برای جلوگیری از صدمات ناشی از خستگی کار ، کارهای دشوار یا خطرناک را فقط در صورتی که احساس هشیار بودن می کنید انجام دهید.
ایمنی تجهیزات:
کلیه تجهیزات، ابزار و ماشین‌آلات تمیز و سالم نگه داشته شوند و در صورت بروز هرگونه نقص بلافاصله به واحد تعمیر و نگهداری گزارش داده شود.
تجهیزات مناسب و ابزارهای استاندارد و قطعات مطمئن و با کیفیت برای استفاده در کارگاه ها انتخاب شود.
تمام ماشین‌آلات مجهز به محافظ‌های ایمنی باشد.
ضروری است تمام پرس‌ها و ماشین‌آلات به دو دسته مجهز باشند تا انگشتان و دست‌ها از قسمت متحرک و پر خطر دور شوند.
نکات ایمنی کارگران: بعد از رعایت اصول امنیتی در کارگاه نوبت به حفظ ایمنی کارگران و کارمندان موجود در کارگاه می‌رسد.
دستورالعملهای مربوط به ایمنی کارگران :
_کارگران باید برای کار با دستگاه ها آموزش کافی دیده باشند و وظایف کار هر شخص به درستی به او تفهیم شده باشد.
_ تمام تجهیزات ایمنی پوشیدنی اعم از ماسک، کلاه ایمنی ، دستکش، لباس و کفش ایمنی را که نیاز است پوشیده و به درستی استفاده نمایند.
_کارگرانی که آموزش‌های لازم جهت کار با تجهیزات خاص و پیچیده را ندیده‌اند از کار با چنین ماشین‌آلاتی منع شوند.
_کارشناس ایمنی کار کارخانه باید در هر رده شغلی تجزیه‌وتحلیل لازم پیرامون وجود خطرات احتمالی را داشته و آموزش‌های لازم در شناساندن این خطرات و روش‌های رفع آنها به کارگران را ارائه نمایند.
نکات ایمنی در کارگاه باید رعایت شود و هر فرد خود را ملزم بداند که با رعایت آنها سلامتی خود و امنیت کارگاه را حفظ نماید تا شدت حوادث در محل کار و خسارت کاهش یابد.
